Istraživanja

Popisom iz 1851. godine u  Gradačačkim mahalama ukupno su popisane 724 kuće koji je tada pored mahala Kala, Čaršija, Svirac i Bukva, obuhvatao današnje Ledenice, Vidu, Sibovac, Novaliće, Gornji Lukavac i jedan dio današnje Mionice.

Analizom popisa iz 1851. godine, vidimo da u četiri gradske mahale grada Gradačca živi oko 3200 stanovnika muslimana, oko 195 roma i oko 168 nemuslimana. Uzimajući u obzir dešavanja oko pokreta za autonomiju koju je predvodio gradačački kapetan, Husejn-kapetan Gradaščević, vidljiv je izuzetno mali broj starih osoba. Pretpostavljamo da je veliki broj sposobnog stanovništva stradao u ovom pokretu 1830. godine. Tako, samo u Kala mahali od 588 muških stanovnika 66 je  starih. U mahali Čaršija od ukupno 353 muška stanovnika, 35 je starih. U mahali Bukva od ukupno 229 muških stanovnika, 19 je starih. U mahali Svirac od ukupno 430 muških stanovnika, 33 je starih.

Gradačac sa okolinom prema ovom popisu je imao ukupno 1338 kuća i 4152 muška stanovnika. Ako tom broju dodamo i približno toliko ženskog stanovništva, dolazimo do toga da je bilo oko 8300 stanovnika grada Gradačca 1851. godine; Prosječna naseljenost po domaćinstvima je oko 6,2 stanovnika.

Ovaj popis pokazuje da se većina bošnjačko-muslimanskih kuća nalazi u samom naselju Gradačca. Ovo je vjerovatno posljedica povlačenja bošnjačko-muslimanskog seoskog stanovništva u grad.

Prema ovom popisu, najzastupljenija muška imena bila su Hasan, Husejn, Mehmed, i Mustafa. Ljudi su uglavnom bili srednjeg rasta njih 1377, povisokog rasta 508, visokog rasta 254 i niskog rasta 31. broj djece od 1 do 10 godina je bio 1682, i od toga je bilo najviše sa 1 godinom, njih 383.